Başlangıç – 13 Haziran’da İsrail’in Sürpriz Hava Saldırısı
İsrail, 13 Haziran sabahı “Operation Rising Lion” kod adlı büyük bir hava ve istihbarat operasyonuyla İran’ın Natanz, Fordow, İsfahan ve Tahran çevresi gibi stratejik noktalardaki nükleer, füze ve askeri tesislerine saldırdı. Bu saldırılar, Mossad’ın İran içinde gizli drone üsleri kurması ve yapay zekâ destekli istihbarat yardımıyla planlandı .
İsrail’in açıklamasına göre, İran hava savunma sistemlerinin önemli bir kısmı, 120’den fazla füze rampası ve komuta merkezleri etkisiz hâle getirildi .
Natanz’ta patlamalar ve büyük yangınlar çıktı; en az iki üst düzey komutan ile altı nükleer bilim insanı öldürüldü .
Sahada Değişen Güç Dengesi
İsrail, İran hava sahasında “tam üstünlük” sağladığını açıkladı. F‑35 ve F‑15 uçakları, Suriye üzerinden havada tankerlerle desteklenerek saldırılarını sürdürdü .
Ancak Fordow gibi yeraltındaki tesisler hâlâ dokunulmaz; ABD desteği olmadan tamamen etkisiz hale getirilmeleri zor görünüyor.
İran’dan Cevap:
İran, akşam saatlerinde 100’ü aşkın balistik füze ve insansız hava aracı ile Tel Aviv, Hayfa ve civar yerleşimlere saldırdı.
IDF’ye göre 150 civarı fırlatma gerçekleştirildi; İsrail hava savunmaları yüzde 90 oranında engelledi .
Saldırıda en az 24 sivil hayatını kaybetti, 590’dan fazla kişi yaralandı. İran’da ise 224 ölü, 1.200’ü aşkın yaralı olduğu bildirildi .
Bölge ve Sivil Durum
Tahran’da panik ortamı: 100.000’den fazla kişi kuzeye kaçtı, yollar tıkandı, akaryakıt istasyonlarında uzun kuyruklar oluştu .
Sokaklarda karaborsa alarmı, internet yavaşlaması, sağlık altyapısı baskı altında kaldı. Mobil sağlık birimleri devreye sokuldu .
Türkiye, Azerbaycan ve Batılı ülkeler İranlılara tahliye önerileri yaptı. Erdoğan, Türkiye’nin bölgedeki diplomatik rolünü sürdürmek için ABD ve İran liderleriyle temas halinde .
Uluslararası Tepkiler
ABD Başkanı Trump, İran’dan “koşulsuz teslimiyet” beklediklerini söyledi; İran lideri hedef alınmasa da ağır mesajlar verdi .
AB, BM, Çin, Rusya ateşkes çağrısı yaptı; dünya genelinde endişeler artıyor .